به گزارش ماين نيوز، انسان بهترين و كامل‌ترين مخلوق خداست. براي اين مخلوق كه اكنون در حوزه شغلي ما، در معادن و صنايع معدني مشغول يك كار سخت يدي است، كارفرما بايد محيطي فراهم كند كه او بدون خطر و ايمن كار كند و اين مهم براي شركت‌هاي دولتي يا خصوصي هم فرقي نمي‌كند.
ضمن اينكه ما از نظر قانوني، بين‌المللي و شرعي هم مسوول حفظ محيط زيست هستيم وهر فردي هم بايد در حد توان شخصي خود، رعايت نكات ايمني را بكند اما بدون شك، گسترش فرهنگ ايمني و رعايت محيط زيست نيازمند آموزش است. بايد مقررات شفاف، دقيق و سختگيرانه‌يي را در زمينه HSE داشته باشيم تا دچار خسارت نشويم.
در اين مورد بايد ملاحظه كاري را كنار بگذاريم. در چند روز گذشته اتفاق تلخي كه در آتش‌سوزي خيابان جمهوري تهران اتفاق افتاد را به عنوان نمونه مورد بررسي قرار دهيم، اگر سازمان‌هاي مسوول وظيفه خود را به خوبي انجام مي‌دادند، اين اتفاق تلخ روي نمي‌داد. اگر در مورد تجهيزات آتش‌نشاني كم توجهي نمي‌شد و اگر مسوول مربوطه قطعه مورد‌نياز را به موقع مي‌خريد يا تعويض مي‌كرد و دستورات، موضوع به موقع عمل مي‌شد، جان دو انسان از دست نمي‌رفت.
يعني يك طرف اين‌گونه وقايع، تامين تجهيزات و امكانات سخت افزاري است كه بسيار مهم است ولي از طرف ديگر مساله آموزش نيروي انساني است و پس از آن اجراي مقررات ايمني به صورت سختگيرانه است كه بايد حتما اعمال شود. خاطره‌يي را از دوره دوم دولت آقاي خاتمي به ياد مي‌آورم. من افتخار داشتم دو سال مدير منطقه ويژه انرژي پارس عسلويه باشم.
مي‌دانيد كه HSE در آنجا بسيار بسيار حساس و مهم است. فازهاي 4 و 5 قرار بود افتتاح شود؛ رييس‌جمهور برنامه‌ريزي كرده بود؛ ميهمانان خارجي هم دعوت شده بودند؛ همه‌چيز به ظاهر آماده بود و مساله از نظر داخلي و خارجي بسيار مهم بود و قرار بود دو پالايشگاه گازي افتتاح شود،HSE در آخرين لحظات ايمني را تاييد نكرد و 48 ساعت قبل از افتتاح گفت كه اين طرح از نظر فني مشكل دارد و ممكن است خطري حادث شود لذا برنامه سفر 20 روز عقب افتاد. عكس آن را هم در چند سال گذشته ديديم؛HSE يك پالايشگاه اعلام كرد، فلان پروژه را كه مي‌خواهيد افتتاح كنيد، تاييد نمي‌شود؛ خطر دارد؛ هنوز همه‌چيز استاندارد نيست؛ گفتند نمي‌توانيم برنامه سفر را به هم بزنيم؛ رفتند پروژه را افتتاح كردند و سوار شدند و برگشتند و پالايشگاه منفجر شد و چند انسان شريف كشته شدند و مسووليت را هم انداختند به گردن ديگري و آخرش هم يكي، دو نفر را تنبيه مي‌كنند و ديه مي‌دهند و موضوع تمام مي‌شود. اما اين وسط چند انسان و مخلوق خداوند از بين رفته‌اند. بي‌توجهي به محيط زيست و سلامت محيط كار، يك مرگ فرسايشي است يعني محيط كار وقتي مشكل پيدا مي‌كند، وقتي آلودگي در هوا وجود دارد؛ وقتي آلودگي مربوط به محيط زيست است، به تدريج بهره‌وري كار هم بد و بدتر مي‌شود و آدم‌ها بدون آنكه متوجه شوند، آرام آرام مي‌ميرند.
مديران در جريان امور جاري هزاران گرفتاري دارند؛ هر مدير كه صبح كارش را شروع مي‌كند، با صدها مشكل دست و پنجه نرم مي‌كند؛ مشكل ريالي، مشكل ارزي، مشكل كاركنان، مشكل اداري دارد، اگر هم بخواهد وقت نمي‌كند به HSE فكر كند. شما مديران HSE بايد فشار بياوريد؛ بايد به نحو هنرمندانه‌يي، مدير را درگير كنيد كه به اين مساله اهميت بدهد البته مديران معتقد به اين قضيه هستند و خداي ناكرده نمي‌گويم اعتقاد ندارند، خير. اعتقاد دارند، گرفتاري و مشغله ذهني نمي‌گذارد به اين امور برسند، پس شما مديران HSE بايد خودتان را به صورت هنرمندانه تحميل كنيد. چند روز اخير از آقاي حاتمي كيا به خاطر كارگرداني فيلم‌هايش تقدير شده است. ايشان يكي از بزرگان حوزه سينماي دفاع مقدس است.
حتما فيلم «از كرخه تا راين» ايشان را ديديد؛ فيلم اصلا در جبهه و محيط جبهه ساخته نشده اما شما با تمام وجود بمباران شيميايي و ايثار يك مجروح شيميايي را مي‌فهميد و از جنايتي كه شده بيزار و جنگ تحميلي را كاملا لمس مي‌كنيد، شما با پوست و گوشت و استخوان خودتان يك جانباز شيميايي را لمس مي‌كنيد؛ اين را مي‌گويند هنر.
گاهي اوقات، دادن پيام به صورت غيرمستقيم و استفاده از هنر اثر بيشتري دارد. به اعتقاد من يكي از ظلم‌هايي كه به كساني كه رفتند و شهيد يا جانباز شدند و در جبهه‌ها ايثار كردند و نگذاشتند صدام و صداميان مملكت ما را بگيرند، اين است كه در حوزه هنر كار كافي براي آنها انجام نشده است.
مديران HSE بايد از هنر استفاده كنند، براي ترويج فرهنگ ايمني از هنر بهره ببريد، فيلم خوب بسازيد، از قصه، رمان، شعر، طراحي و گرافيك و... استفاده كنيد تا اين حس را بتوانيد توي گوشت و پوست و استخوان كارگر و كارمند و مدير سرازير كنيد، وقتي من مدير وارد ساختمان مي‌شوم و چند بار ببينم كه در راهروها در مورد ايمني هشدار داده شده، بالاخره تابلوها را مي‌بينم و در مفاد آن دقت مي‌كنم. وقتي مديري متوجه مي‌شود كه محيط كار دچار آلودگي هواست يا آلودگي زيست محيطي دارد، وظيفه ايجاب مي‌كند كه در اين زمينه به مسووليت خود به خوبي عمل كند.
مديران شركت‌ها يا واحدها همواره گرفتاري‌هايي براي تامين نقدينگي دارند اما شما مديران HSE بايد مديران و معاونان را درگير كنيد تا نسبت به گذشته به اين مساله بيشتر اهميت دهند. با توليد پوستر و بروشور و نصب تابلوهايي كه در محيط كارخانه و كارگاه نصب مي‌كنيد، بحث ايمني، بهداشت و محيط زيست را به‌طور مرتب مطرح كنيد.
شما مديران در حوزه ايمني، سلامت و محيط زيست از هنر و هنرمندان بهره بگيريد و هنرمندانه برخورد كنيد ضمن اينكه به گونه‌يي برنامه‌ريزي كنيد كه از افراط و تفريط جلوگيري شود. محيط زيست، حيات آينده بچه‌هاي ما، نوه‌ها و نتيجه‌هاي ما است؛ حفظ محيط زيست از اصولي است كه بايد به آن معتقد باشيم و اين نعمت خداوندي را پاس بداريم و نبايد اسراف كنيم. نبايد فلان حيوان نادر را كه بهترين و زيباترين نعمت خداست، از بين ببريم؛ محيط زيست مهم است و نبايد نقش محيط زيست را ناديده گرفت.
چند هفته پيش براي بازديد از معادن سنگ آهن به منطقه سنگان رفتيم. معادن غني در آنجا داريم. خداوند لطف كرده و ميليون‌ها تن سنگ آهن را در معادن آنجا گذاشته كه واقعا طلاست. متاسفانه به دليل بي‌توجهي، بي‌دقتي و عدم استفاده از استانداردها، به نحوي از اين معادن برداشت كرده‌اند كه قوم مغول با ايران كرد. اين مي‌شود افراط و خلاف است؛ تفريطش هم در دنيا هست، همين چند روز قبل در تلويزيون ديدم كه در نيوزيلند براي مرغ و خروس‌ها جليقه ايمني درست كردند تا اگر مرغ‌ها و خروس‌ها بخواهند شب از خيابان رد بشوند، تصادف پيش نيايد كه مبادا اين مرغ و خروس‌ها از بين بروند، در يك جايي ديگر تفريط است و در جاي ديگر افراط مي‌شود. انتظار اين نيست كه مديران HSE به گونه‌يي سختگيري عمل كنند كه سرمايه‌گذاري و توليد دچار خدشه نشود. همچنين سرمايه‌گذاران و مديران شركت‌ها، بايد طوري برنامه‌ريزي كنند كه به محيط زيست آسيبي وارد نشود و حتي در صورت لزوم هنگام اجراي طرح، افرادي را براي مراقبت از محيط زيست تعيين كنند. جمهوري اسلامي ايران به لطف خداوند داراي نعمت‌هاي زيادي است، خداوند ذخاير نفت و گاز و معادني را به ما داده كه ارزش ذخاير فقط معادن ما اكنون 700 ميليارد دلار است و با برنامه اكتشافي كه به تازگي ايميدرو شروع كرده اين رقم حداقل دو برابر خواهد شد به شرطي كه حفظ محيط زيست را هم اولويت بدانيم. مساله سلامتي كاركنان بايد در اولويت ويژه باشد.
سلامتي يعني اينكه محيط كار آلوده نباشد و كارگر در يك محيط سالم تنفس كند كه براي اين كار امكانات و تجهيزات مورد‌نياز آن بايد تهيه شود، در رابطه با مسائلي مانند تهيه كلاه ايمني، مسائل طب كار و بهداشت فردي و بهداشت محيط دقت شود زيرا محيط كار ايمن از نظر جسمي و رواني بسيار مهم است كه در اين زمينه بايد بيمه‌هاي تامين اجتماعي براي كاركنان و اعضاي خانواده‌شان تقويت شود. محيط كار بايد به گونه‌يي باشد كه كارگر به غير از كار به موضوع ديگري فكر نكند. مديران بخش معدن و صنايع معدني، محيط زيست را جدي و به عنوان يك كار ملي تلقي كنند. افتخار ما اين است كه حتي يك نفر در محيط كار دچار حادثه نشود.
مهدي كرباسيانمعاون وزير صنعت، معدن و تجارت
