گروه معادن سنگ آهن
 
خام فروشی سنگ آهن و وجود ظرفیت های خالی واحدهای فولاد سازی
گروه معادن >سنگ آهن - غلامحسین احمدی - پیش از آنكه بگوییم خام فروشی مواد معدنی مطلوب است یا نه؛ بدانیم كه قانون در این زمینه كسب حداكثر ارزش افزوده از مواد خام معدنی و تبدیل آن به محصول نهایی را مطرح كرده ؛ لذا این مسئله باید همواره مدنظر مسوولان اجرایی كشور باشد.
تازه ترین آمار منتشر شده توسط گمرك ایران در باره صادرات پنج ماهه سال ۹۲ حاكی است كه در این مدت ۵۵۲ میلیون دلار سنگ آهن بهم فشرده نشده و كنسانتره به خارج كشور صادر شده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹۵ درصد افزایش دارد. نكته مهمتر آن كه سنگ آهن در ردیف نخست كالاهای صادراتی قرار گرفته و این موضوع نشان می دهد كه نسبت به كسب حداكثر ارزش افزوده از سنگ آهن توجه جدی نشده است.

سال گذشته نیز حدود ۲۰ میلیون تن سنگ آهن به ارزش حدود سه میلیارد دلار به خارج كشور صادر شد و بقیه تولیدات یعنی ۱۸ میلیون تن نیز در كارخانه های فولادسازی به مصرف رسید.
كارشناسان اعتقاد دارند به جز برخی انواع سنگ آهن كه مصرف داخلی ندارد، نباید سنگ آهن تولیدی به صورت خام صادر شود زیرا كه در حال حاضر كارخانه فولادسازی ظرفیت های خالی دارند كه با تامین مواد اولیه مورد نیاز آنها و یا تامین مواد اولیه واحدهای جدید ذوب در آینده، می توان فولاد مورد نیاز كشور را به طور كامل تولید و واردات را به صفر رساند.

به گفته رحمانی رییس كمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با مبلغ صادرات سنگ آهن در ۱۰ سال گذشته امكان ایجاد ۲۰ میلیون تن ظرفیت جدید در صنعت فولاد وجود داشت ؛ در حالی كه میزان واردات سالانه فولاد كمتر از نصف این رقم است. حال این سوال مطرح است كه چرا تاكنون عایدات صادرات سنگ آهن آنچنان كه باید صرف ایجاد ارزش افزوده نشده و از سوی دیگر ظرفیت های تولید سنگ آهن هم افزایش نیافته است.

این در حالی است كه بسیاری از كشورهای سازنده فولاد مانند هند همواره تمایل دارند سنگ آهن را برای فولادسازان داخلی خود نگه دارند. در سال مالی ۲۰۱۰ – ۲۰۰۹ میزان فروش سنگ آهن هند به خارج بیش از ۱۱۷ میلیون تن بود اما در سال مالی ۲۰۱۳ – ۲۰۱۲ آن را به ۱۸ میلیون تن كاهش داده است و این مسئله نشان می دهد كه كشورها تمایل زیادی به خام فروشی مواد معدنی خود ندارند.

ایران با حدود ۲.۸ میلیارد تن ذخیره قطعی حدود ۱.۲ درصد ذخایر جهانی سنگ آهن را در اختیار دارد. بر اساس سند چشم انداز ، ظرفیت تولید سنگ آهن در سال ۱۴۰۴ باید به ۱۲۰ میلیون تن برسد كه حدود ۸۰ میلیون تن آن برای مصرف كارخانه های فولادسازی داخل كشور خواهد بود.

به گفته صاحب نظران، یكی از دلایل خام فروشی مواد معدنی ، جدا بودن واحدهای صنایع معدنی از معادن است؛ لذا برای فراوری و ایجاد ارزش افزوده بیشتر ، باید واحدهای فراوری مواد معدنی در كنار معادن بزرگ ایجاد شود.
اكنون كه بیشتر مسئولان رده بالای كشور نسبت به اهمیت بخش معدن در اقتصاد واقف هستند و معدن را بهترین جایگزین برای نفت می دانند، باید زمینه های جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی و استفاده از تكنولوژی روز جهان بویژه در بخش فراوری مواد معدنی را فراهم كنیم.

تاریخ انتشار : يکشنبه ۷ مهر ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۲۷
کد مطلب: 88