مدیرعامل پارس آلومان کار در گفت‌وگوی تفصیلی با ماین نیوز:

میزان تولید فعلی شمش آلومینیوم کشور فاجعه است

پرهیز از سرمایه‌گذاری کورکورانه در صنعت آلومینیوم

3 خرداد 1393 ساعت 18:03

مدیرعامل شرکت پارس آلومان کار با احتیاط درباره توسعه صنعت آلومینیوم کشور اظهارنظر می کند. به اعتقاد منصور ثریایی رسیدن به تولید یک میلیون تن شمش آلومینیوم با توجه به تقاضای موجود داخلی ضروری است اما برای تولید بیشتر از این مقدار باید به بسیاری از عوامل توجه کرد و شاید هم نیاز نباشد ایران بیش از یک میلیون تن شمش نیز تولید کند.


ثریایی در عین حال تولید فعلی شمش آلومینیوم در کشور را در حد فاجعه توصیف کرده و عنوان می کند که توسعه صنایع پایین دستی آلومینیوم باید به موازات بخش بالادستی و حتی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. وی همچنین تاکید می کند که در صورت خارج شدن اقتصاد کشور از شرایط رکود و حذف تحریمها ظرفیت تولید واحدهای فعال در بخش پایین دستی صنایع آلومینیوم کشور دستکم دو برابر خواهد شد.

در آستانه برگزاری سومین کنفرانس بین المللی آلومینیوم در روزهای چهارم و پنجم خرداد خبرنگار ماین نیوز با منصور ثریایی، مدیرعامل شرکت پارس آلومان کار گفت وگو کرده که متن این گفت وگو به شرح زیر است:

طبق آمارهای منتشر شده ایران در زمینه توسعه صنعت آلومینیوم از کشورهای منطقه حاشیه خلیج فارس عقب افتاده است. به نظر شما دلیل این عقب افتادگی چیست؟

به اعتقاد من اگر قرار است به کشوری مطرح در صنعت آلومینیوم تبدیل شویم، باید در بخش بالادستی وارد بیزینس شویم. ما باید در زمینه بوکسیت و آلومینا اطلاعات جامعی در اختیار داشته باشیم تا بتوانیم در بخش بالادستی و تولید شمش آلومینیوم به توسعه موردنظر دست پیدا کنیم. متاسفانه بخش استخراج معدن در ایران بسیار ضعیف است. در حال حاضر فقط یک معدن بوکسیت یعنی بوکسیت جاجرم در کشور فعال بوده و معدن دیگری در این زمینه نداریم. ما در زمینه اکتشاف بوکسیت در نقاط مختلف کشور کم کار کرده ایم و انتظار می رود در صورت انجام اکتشافات گسترده بتوانیم نقاط امیدبخشی را برای استخراج بوکست پیدا کنیم.

بالادستی صنعت آلومینیوم دو بخش دارد. در حال حاضر استرالیا در بازار بوکسیت قدرت را در دست دارد و ایران نیز به هر حال بخشی از بوکسیت موردنیاز خود را از خارج وارد می کند که در داخل تبدیل به آلومینا می شود. بخش دیگر، تبدیل آلومینا به شمش آلومینیوم است. در حال حاضر ظرفیت تولید شمش آلومینیوم در کشور حدود 400 هزار تن بوده و طی 40 سال اخیر تنها حدود 200 هزار تن به ظرفیت تولید شمش کشور اضافه شده که این فاجعه است.

کشورهای اروپایی دنبال تولید شمش نیستند و در صنایع بالادستی سرمایه گذاری نمی کنند. به این دلیل که در اروپا سوخت و انرژی ارزان وجود ندارد، عملا تولید شمش نیز در این قاره معنایی ندارد، چرا که صنعت آلومینیوم جزو صنایع انرژی بر و با حجم مصرف بالای انرژی است. حتی کشوری مانند ترکیه هم تولید شمش ندارد. با این حساب بسیاری از کشورها اصلا نباید در بخش بالادستی صنعت آلومینیوم سرمایه گذاری کنند. اما در ایران چطور؟ یادم می آید سالها پیش اعلام کردند باید تولید شمش آلومینیوم در ایران به بیش از یک میلیون تن برسد. آن زمان انجام این کار کلید خورد اما کار عملا عقیم ماند و ما به آن هدف نرسیدیم. هم اکنون نیز تولید شمش آلومینیوم ما کمتر از 400 هزار تن بوده این در حالی است که ترکیه فقط بیش از 300 هزار تن ورق آلومینیومی تولید می کند.

به نظر من اگر ایران بخواهد کشور تولیدی و صادراتی باشد، شاید حتما به حداقل یک میلیون تن تولید شمش آلومینیوم دست پیدا کنیم. ما باید خطوط تولید خود را اصلاح کنیم. در همین حال کشور ما دانش، نیروی کافی و انرژی ارزان در اختیار دارد که می تواند به راحتی در صورت برنامه ریزی دقیق و درست، جای ترکیه را در صنعت آلومینیوم منطقه بگیرد.

اینکه گفته می شود بهای انرژی در ایران ارزان بوده و بنابراین سرمایه گذاری در تولید شمش اقتصادی است از نظر شما چقدر صحت دارد؟

تولید شمش به طور کلی انرژی بر است و اگر قیمت انرژی بالا باشد، اصولا تولید شمش صرفه اقتصادی ندارد. ظاهرا انرژی در ایران ارزان است ولی مشکلاتی هم در این زمینه وجود دارد. به عنوان مثال برق منطقه ای بندرعباس در تامین برق کارخانه المهدی مشکل دارد. تامین برق این کارخانه نیاز به سرمایه گذاری سنگینی داشته و زیرساخت سنگینی می خواهد. نباید چشم بسته بگوییم، چون گازمان ارزان است باید شمش تولید کنیم. ما باید در زمینه تامین برق هم قدرتمند باشیم. آمار جهانی نشان می دهد که مصرف سوخت در ایران سه برابر استانداردهای جهانی است. بهره وری ما بسیار پایین است. با چنین شرایطی شاید سرمایه گذاری در تولید شمش چندان هم صرفه اقتصادی نداشته باشد.

قیمت شمش آلومینیوم به صورت جهانی تعیین می شود که تعیین این قیمت نیز در اختیار مافیای جهانی شمش است. در این شرایط نمی توان هیچ وقت قیمت واقعی شمش را فهمید. زمانی قیمت شمش 2700 دلار بود و زمانی هم 1700 دلار و مشخص نیست واقعا دلیل چنین نوسان شدیدی چیست. من اعتقاد دارم باید کارشناسان امر بررسی کنند که آیا سرمایه گذاری سنگین اعراب روی صنعت آلومینیوم به صرفه است یا خیر؟ تولید زیاد شمش در شرایطی که قیمت جهانی به یکباره دچار افت شود، می تواند خسارت سنگینی را به این کشورها وارد کند. به اعتقاد من قیمت واقعی شمش حتی تا 4000 دلار نیز است اما مافیای جهانی شمش اجازه افزایش قیمت این محصول را نمی دهد، چرا که اگر قیمت شمش بالا برود 70 درصد از صنایع جهان مانند صنایع خودروسازی، هواپیماسازی و ... تحت تاثیر قرار می گیرند. به نظر من سرمایه گذاری برای توسعه صنعت آلومینیوم نیاز به مطالعات علمی دقیق دارد. معلوم نیست عدم رشد ما در تولید شمش شواقعا به ضرر ما باشد یا سودمان.

ما در قیمتگذاری جهانی شمش آلومینیوم هیچ نقشی نداریم و در چنین شرایطی اگر بدون برنامه در این حوزه سرمایه گذاری سنگین کنیم و چند سال بعد قیمت شمش به شدت کاهش یابد، دچار خسارات سنگینی خواهیم شد. به اعتقاد من در شرایطی که نقشی در بازار جهانی آلومینیوم و قیمتگذاری این محصول نداریم، ایجاد ظرفیت تولید بیش از یک میلیون تن شمش در کشور آن هم بدون مطالعه دقیق اشتباه است و برای داشتن ظرفیت بالاتر باید کاملا حساب شده و با برنامه عمل کرد. هم اکنون مصرف داخلی شمش 600 تا 700 هزار تن بوده که ما باید تلاش کنیم دستکم برای تامین نیاز خودمان تولید شمش داشته باشیم.

از سوی دیگر هم اکنون در بدترین شرایط تولید بسر می بریم و اگر مقداری فضا باز شده و صنایع مصرف کننده آلومینیوم رشد کنند، قطعا مصرف شمش در داخل به یک میلیون تن خواهد رسید. در این شرایط بهتر است نیاز به شمش کشور در داخل تولید شود، به جای اینکه شمش را وارد کنیم.

وضعیت توسعه بخش پایین دستی صنعت آلومینیوم در کشور چگونه بوده است؟

وضعیت توسعه بخش پایین دستی صنعت آلومینیوم نیز اصلا قابل قبول نیست. مجموع ظرفیت تولید ورق آلومینیویمی در کشور حدود 40 هزار تن بوده در حالی که فقط بازیافتی اسپانیا در زمینه قوطی آلومینیومی (CAN) بالغ بر 400 هزار تن است که اصلا قابل مقایسه با تولید ایران نیست. صنعت ورق ما زمانی به رشد می رسد که بتواند به ظرفیت تولید 150 تا 200 هزار تن برسد. هم اکنون چهار کارخانه تولید ورق آلومینیومی در کشور وجود دارد و متاسفانه بازار کشش تولید ورق بیشتری را ندارد. این نشان می دهد طی سالهای اخیر صنایع مصرف کننده آلومینیوم در کشور اصلا رشد نکرده اند. در صنعت بسته بندی وضعیت خوبی نداریم و حتی مجبوریم قوطی های نوشابه را از کره وارد کنیم چون تکنولوژی تولید آن را نداریم در حالی که می توانیم با سرمایه گذاری محصولاتی از این دست را در داخل کشور نیز تولید کنیم. نیاز کشور به قوطی نوشابه به بیش از 40 هزار تن می رسد.


درباره شرکت پارس آلومان کار توضیح دهید. اینکه در چه سالی تاسیس شده و چه محصولاتی تولید می کند.

شرکت پارس آلومان کار با هدف تولید 10 هزار تن ورق آلومینیومی در فاز یک در سال 1387 راه اندازی شد. شرکت پیشتر و در سال 1385 تاسیس شده بود. ما از سال 1388 وارد بازار شدیم و هم اکنون به میزان 80 درصد ظرفیت اسمی خود را تولید می کنیم و 90 درصد ظرفیت عملیاتی را نیز تولید و فروش می کنیم. شرکت صد در صد خصوصی است. ما یکی از چهار تولیدکننده ورق آلومینیومی در کشور در کنار شرکتهای آلومینیوم پارس، نورد آلومینیوم اراک و آلومینیوم هزار هستیم. ما در حقیقت جدیدترین کارخانه ورق سازی آلومینیوم در کشور هستیم و سال قبل نیز حدود 8000 تن تولید و فروش داشتیم. در شرکت ما ورق آلومینیومی با صخامتهای از 140 میکرون تا 7 میلیمتر تولید می شود.

مصرف کنندگان محصولات شما چه صنایعی هستند؟

مصرف کنندگان ما با توجه به شکل پذیری آلومینیوم که در واقع شکل پذیرترین فلز ارزان قیمت است، صنایع مختلفی از جمله صنعت بسته بندی و صنایع سنگین هستند. داروسازی، در و پنجره و سیستمهای تهویه های مطبوع نیز از دیگر مصرف کنندگان محصولات آلومینیومی ما هستند.

باید بگویم ترکیه کار تولید ورق آلومینیومی را در واقع از ایران یاد گرفت و این کشور بعد از ما وارد این صنعت شد. ما زمانی که شرکت آلومینیوم پارس را داشتیم، ترکیه اصلا شرکتی در این زمینه نداشت. اما هم اکنون در شرکت آسان 180 هزار تن، در شرکت تکنیک 120 هزار تن و در سایر شرکتها نیز حدود 100 هزار تن ورق تولید می شود که با این حساب مجموع تولید ورق ترکیه به 400 هزار تن می رسد در حالی که تولید ورق ایران تنها حدود 40 هزار تن است. متاسفانه در این بین برخی شرکتهای داخلی نیز به هر قیمتی و برای کاهش هزینه های خود به جای شمش از ضایعات در تولید محصولات خود استفاده می کنند که این باعث افت کیفیت محصولات تولید داخل می شود.

پیش بینی شما از آینده فضای کسب و کار در ایران با توجه به رکود حاکم بر آن چیست؟

من به شخصه امیدوارم که صنعت ایران به زودی از رکود فعلی خارج می شود. البته برای این دوره گذار نمی توان تاریخ دقیقی را اعلام کرد. اما مطمئنم در صورت گذر از این دوران ظرفیتها در صنعت آلومینیوم کشور به شدت افزایش می یابد و به عنوان مثال در بخش ورق آلومینیومی از 40 به 100 هزار تن خواهد رسید. متاسفانه یک دهه است که ظرفیتهای تولید در بخش ورق تغییری نکرده و حتی کاهش هم یافته است و اگر این دوران رکود تمام شود، باید کاهش ظرفیت سالهای اخیر نیز جبران شود. اگر فقط صنعت نفت و گاز کشور و پروژه عظیم عسلویه راه بیفتد، کل تولید ورق آلومینیوم کشور صرف همین پروژه خواهد شد.

برنامه های آینده شرکت چیست؟ برای تولید محصولات جدید برنامه ریزی کرده اید؟

برای تولید ورق رنگی و همین طور فویل برنامه هایی داریم. مترصد ایجاد و استقرار  سیستمهای خود هستیم. به محض بهتر شدن بازار محصولات خود را توسعه می دهیم. به راحتی با یک سرمایه گذاری می توانیم ظرفیت خود را به 18 هزار تن برسانیم. کل ظرفیت تولید ورق کشور نیز با باز شدن فضا می تواند به راحتی به 80 هزار تن برسد.

آیا صادرات محصول نیز به بازارهای منطقه یا دیگر بازارها دارید؟

فعلا اولویت ما تامین نیاز بازار داخلی است. به عراق نیز صادرات داشته ایم. متاسفانه به دلیل قیمت بالای شمش در بازار داخلی نسبت به بازار جهانی عملا امکان صادرات محصول برای ما وجود ندارد. قیمت شمش در بازار داخلی بعضا 250 تا 300 دلار گرانتر از قیمت جهانی شمش است. یکی از اقداماتی که دولت می تواند انجام دهد واقعی کردن قیمت شمش در بازار داخلی است. انتظار ما این است که دستکم قیمت شمش در بازار داخلی با بازار جهانی تفاوتی نداشته باشد. البته شاید دلیل این گرانفروشی این باشد که شرکتی مانند ایرالکو هم می خواهد زیان خود را پوشش بدهد. شرکتهای مادر و فعال در بخش بالادستی صنعت آلومینیوم سودده نیستند و باید علت آن را پیدا کرد. متاسفانه صنعت تولید شمش آلومینیوم در کشور عملا رها شده است. اگر ایرالکو خودش به صورت مستقیم محصولاتش را بفروشد، قیمتها واقعی خواهد شد و می تواند سود بیشتری هم ببرد اما به دلیل مشکلات مالی ایرالکو مجبور می شود محصولات خود را از طریق واسطه ها در بازار بفروشد.

عملکرد بورس کالا در زمینه عرضه شمش آلومینیوم و تامین نیاز صنایع پایین دستی آلومینیوم چطور بوده است؟

عرضه شمش در بورس کالا کافی نیست و زمانی که به شمش نیاز داشته باشیم یا در بورس عرضه نمی شود و یا با قیمت بالا عرضه می شود. در این بین این سوال کلیدی به وجود می آید که چرا تولیدکننده شمش محصول خود را به فرد یا افراد خاص می فروشد؟ دلیلش هم این است که کارخانه های شمش ما مشکل پول برق و کارگر دارند. نباید یک طرفه به قاضی برویم و ایرالکو را محکوم کنیم و باید مشکل تولیدکنندگان شمش نیز حل شود. صنعت آلومینیوم صنعت کوچکی در ایران است و می توان به راحتی آن را مدیریت و تقویت کرد. کل تولید بالادستی و پایین دستی صنعت آلومینیوم کشور حدود 600 تا 700 هزار تن است. البته نباید بدون برنامه، سرمایه گذاری سنگینی در این صنعت انجام دهیم. بهتر است همین صنایع آلومینیوم فعلی را با شکل و شمایل بین المللی رشد دهیم.


نظر شما درباره سومین کنفرانس بین المللی آلومینیوم چیست؟

کنفرانس بین المللی آلومینیوم تنها کنفرانس کشور در حوزه صنعت آلومینیوم محسوب می شود که توسط مرکز تحقیقات آلومینیوم دانشگاه علم و صنعت اجرا می شود. متاسفانه صنعت آلومینیوم در ایران بسیار ضعیف واقع شده است. این صنعت ماشین آلات به روزی ندارد و ما حتی نمی توانیم قوطی نوشابه هم تولید کنیم. دانشگاه و کنفرانس می توان برای حل این مشکلات راهکار ارائه دهد. کنفرانس می تواند ظرفیتهای کشور را به شرکتهای خارجی نشان دهد و شرکتهای خارجی را به صنعت آلومینیوم ایران جذب کند. دولت هم حتما باید از این کنفرانس و نمایشگاه جانبی آن حمایت کند.

به نظر شما چه مباحثی بهتر است در کنفرانس آلومینیوم مطرح شود؟

نگرانی بزرگ من نیروی کار آینده است. با این روندی که در صنایع کشور سرمایه گذاری نمی کنیم، 10 سال دیگر نیروی کار متخصص نخواهیم داشت و شاید مجبور به واردات نیرو هم شویم. هم اکنون به سختی می توانیم کسی را پیدا کنیم که مثلا ماشین نورد را تعمیر کند. برای حل بحران کمبود نیروی انسانی متخصص باید از همین الان برنامه ریزی کرد. متاسفانه صنعت آلومینیوم در ایران مظلوم واقع شده است و بسیاری فکر می کنند این صنعت، صنعت خاصی نبوده و تنها در حد در و پنجره و مواردی از این دست است این در حالی است که هم اکنون آلومینیوم در تولید پورشه، فراری و هواپیما کاربرد دارد.

با تمام این تفاسیر شما رسیدن به تولید یک میلیون تن شمش را منطقی می دانید.

باید به تولید یک میلیون تن شمش برسیم که از این مقدار می تواند بیش از 500 هزار تن به مصرف داخلی رسیده و 500 هزار تن نیز صادر شود. صنعت وقتی توسعه می یابد که صادرات داشته باشد. اگرچه دارای مزیت ارزان بودن قیمت انرژی در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر هستیم اما نباید کورکورانه ظرفیت تولید شمش خود را افزایش دهیم، چون در صورت تلاطم بازار جهانی به شدت ضرر می کنیم. باید برای توسعه صنعت آلومینیوم کشور نقشه راه داشته و برنامه ریزی کنیم. من فکر نمی کنم صنعت آلومینیوم ایران استراتژی دقیقی داشته باشد. حتی شاید لازم باشد یک نفر به صورت مستقیم در وزارت صنعت، معدن و تجارت و زیر نظر مستقیم وزیر روی توسعه صنعت آلومینیوم کار کند. سرمایه گذاری در صنعت آلومینیوم سود خوبی دارد و از آن به عنوان فلز قرن یاد می شود.


کد مطلب: 8710

آدرس مطلب: http://www.minews.ir/fa/doc/news/8710/میزان-تولید-فعلی-شمش-آلومینیوم-کشور-فاجعه

ماین نیوز
  http://www.minews.ir