آمار تجارت خارجی در ۱۰ماهه ۱۴۰۲ حاکی از این است که صادرات و واردات بخش معدن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. بررسیها اما نشان می‌دهد واردات بخش معدن نسبت به صادرات در این بازه زمانی افزایش بیشتری را ثبت کرده است. در حالی که صادرات معدن و صنایع معدنی به لحاظ ارزشی رشد ۱۲درصدی را نشان می‌دهد، واردات معدنی در این مدت، بیش از ۴۶درصد رشد داشته است. با این حال صادرات معدنی به لحاظ وزنی تغییرات بیشتری را ثبت کرده و افزایش ۳۵درصدی داشته است. واردات معدنی نیز از لحاظ وزنی افزایش ۲۴درصدی را در ۱۰ماهه ۱۴۰۲ در مقایسه با سال قبل ثبت کرده است.
آمار صادرات و واردات معدن و صنایع معدنی در ۱۰ماهه ۱۴۰۲ بررسی شد
اطلس تجارت معدن
بررسی صادرات بخش معدن به تفکیک گروه‌‌‌های کالایی صنایع معدنی فلزی، صنایع معدنی غیرفلزی و معدن حاکی از صادرات 8045میلیون دلاری صنایع معدنی فلزی، 1058میلیون دلاری صنایع معدنی غیرفلزی و 1955میلیون دلاری گروه معدن است. براین اساس در 10ماهه 1402 صنایع معدنی فلزی سهم ارزشی 19.9درصدی، صنایع معدنی غیرفلزی سهم ارزشی 2.6درصدی و بخش معدن سهم ارزشی 4.8درصدی از کل صادرات داشته‌‌‌اند.
مقایسه صادرات بخش معدن در 10ماهه 1402 نسبت به مدت مشابه سال قبل حاکی از این است که در مجموع، صادرات معدن و صنایع معدنی از لحاظ ارزشی 12درصد و از نظر وزنی 35درصد رشد داشته است. مقایسه صادرات بخش معدن به تفکیک گروه‌‌‌های کالایی نیز نشان می‌دهد در صنایع معدنی فلزی، صادرات از لحاظ ارزشی یک‌درصد و از لحاظ وزنی 12درصد افزایش داشته است. صادرات صنایع معدنی غیرفلزی نیز افزایش 16درصدی ارزشی و رشد 7درصدی وزنی را نشان می‌دهد. زیرگروه معدن نیز در 10ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزشی 94درصد و از نظر وزنی 97درصد افزایش داشته است.
مقاصد صادراتی بخش معدن در 10ماهه 1402
بررسی مقاصد صادراتی بخش معدن و صنایع معدنی در 10ماهه 1402 نشان می‌دهد چین با سهم 30درصدی همچنان نخستین شریک تجاری ایران در این بخش است. عراق با سهم 19درصدی، ترکیه با سهم 11درصدی، امارات متحده عربی با سهم 8درصدی، عمان با سهم 6درصدی، اندونزی با سهم 5درصدی، پاکستان با سهم 2درصدی و سایر کشورها با سهم 19درصدی در رتبه‌‌‌های بعدی قرار داشتند. بررسی صادرات به چین نشان می‌دهد، سنگ و کنسانتره آهن با سهم 12درصدی و شمش فولادی با سهم 8درصدی اصلی‌‌‌ترین اقلام معدنی صادرشده به این کشور هستند. در صادرات به عراق نیز صنایع معدنی فلزی سهم 19درصدی و صنایع معدنی غیرفلزی سهم 7درصدی داشته‌‌‌اند. در صادرات به امارات نیز صنایع معدنی فلزی سهم 16درصدی داشته‌‌‌اند. بررسی صادرات به ترکیه به تفکیک گروه‌‌‌های کالایی نیز حاکی از این است که شمش آلومینیوم سهم 10درصدی، سایر صنایع معدنی فلزی سهم 8درصدی، شمش روی سهم 6درصدی و شمش فولاد سهم 4درصدی از صادرات به این کشور دارند. صادرات به هند به تفکیک گروه‌‌‌های کالایی نیز حاکی از سهم 11درصدی صنایع معدنی فلزی از صادرات به این کشور است. صادرات معدنی به پاکستان نیز شامل صنایع معدنی فلزی با سهم 13درصدی است. بررسی صادرات به افغانستان نیز نشان می‌دهد صنایع معدنی فلزی سهم 11درصدی و صنایع معدنی غیرفلزی سهم 5درصدی از صادرات به این کشور داشته‌‌‌اند. صادرات معدنی به عمان نیز شامل شمش فولاد با سهم 42درصدی، سنگ و کنسانتره آهن با سهم 6درصدی و محصولات طویل فولادی با سهم 3درصدی است. بررسی صادرات به فدراسیون روسیه نیز حاکی از سهم 5درصدی صنایع معدنی غیرفلزی است. عمده‌‌‌ترین اقلام صادرات به عمان نیز شامل شمش فولاد با سهم 93درصدی در 10 ماهه 1402 است.
بررسی آمار واردات بخش معدن طی 10ماهه 1402 حاکی از این است که ایران در این مدت در مجموع 5587میلیون دلار واردات معدنی به وزن 4056هزار تن داشته که نسبت به مدت مشابه سال 1401 به لحاظ ارزشی، 46درصد و به لحاظ وزنی 24درصد رشد داشته است. بررسی سهم ارزشی بخش‌‌‌های عمده کالایی نیز نشان می‌دهد معدن و صنایع معدنی سهم 10درصدی از واردات کشور طی 10 ماهه 1402 داشته‌‌‌اند.
بررسی واردات به تفکیک بخش‌‌‌های عمده و گروه‌‌‌های کالایی در 10ماهه 1402 نشان می‌دهد واردات صنایع معدنی فلزی در این مدت 2934میلیون دلار بوده است که سهم 5.4درصدی از کل واردات کشور داشته‌‌‌اند. واردات این بخش در مجموع نسبت به 10ماهه 1401 از لحاظ ارزشی 11درصد و از لحاظ وزنی 33درصد رشد داشته است. ارزش واردات صنایع معدنی غیرفلزی نیز 305میلیون دلار بوده که سهم 0.6درصدی از واردات کل کشور داشته است. واردات صنایع معدنی غیرفلزی در 10ماهه 1402 در مقایسه با 10ماهه 1401، به لحاظ ارزشی 3درصد و به لحاظ وزنی 30درصد رشد داشته است. واردات بخش معدن شامل سایر معدن، سنگ و کنسانتره و مس نیز جمعا 770میلیون دلار بوده که سهم 1.4درصدی از ارزش واردات در 10ماهه امسال داشته است. واردات این بخش نیز از لحاظ ارزشی 12درصد کاهش و از لحاظ وزنی 16درصد افزایش داشته است. واردات فلزات گرانبها نیز در 10ماهه 1402، 1578میلیون دلار بوده که سهم 2.9درصدی از واردات کل کشور در این مدت داشته است. واردات این بخش نیز از لحاظ ارزشی نزدیک به 60درصد و به لحاظ وزنی بیش از 1.6درصد رشد داشته است.
مبادی وارداتی بخش معدن
بررسی مبادی وارداتی بخش معدن طی 10ماهه 1402 حاکی از این است که عمده‌‌‌ترین مبادی وارداتی کشور شامل چین با سهم 35درصدی، امارات متحده عربی با سهم 25درصدی، ترکیه با سهم 16درصدی، عراق با سهم 7درصدی، هنگ‌کنگ با سهم 4درصدی، عمان با سهم 3درصدی و سایر کشورها با سهم 10درصدی است. واردات به تفکیک گروه‌‌‌های کالایی و شرکای تجاری نشان می‌دهد بخش معدن سهم عمده‌‌‌ای از واردات از کشور امارات ندارد. بررسی واردات از چین حاکی از این است که صنایع معدنی فلزی سهم 9درصدی از واردات از چین دارد. بررسی واردات از ترکیه شامل سهم 9درصدی واردات سنگ‌‌‌ها و فلزات گرانبها و نیمه‌گرانبها و سهم 5درصدی واردات صنایع معدنی فلزی است. صنایع معدنی فلزی همچنین سهم 3درصدی از واردات از هند در 10ماهه 1402 دارند. واردات از عمان نیز شامل سهم 17درصدی معدن و سهم 4درصدی صنایع معدنی فلزی است.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد