گروه اكتشاف و زمين شناسي
 
تجهیزات قدیمی، داده‌های پایه‌ای اکتشافات را مخدوش می‌کند
گروه اكتشاف و زمين شناسي - رابطه معادن با اکتشاف تنگاتنگ است به طوری‌که نوع اکتشافات و استفاده از تجهیزات مورد نیاز بر میزان استخراج مواد معدنی و کیفیت آن تاثیر زیادی دارد.
به گزارش ماین نیوز، استفاده از فناوری‌های روز دنیا و جایگزینی ماشین‌آلات جدید به جای دستگاه‌های فرسوده و تامین اعتبار برای بخش اکتشاف از مهم‌ترین کارهایی است که در این حوزه باید انجام شود چراکه با دستگاه‌های قدیمی که با فناوری‌های روز همراه نیستند نمی‌توان مواد معدنی با کیفیت مناسب استخراج کرد. این روش‌های جدید است که در دنیای امروز جوابگوی نیازها خواهد بود زیرا موجب می‌شود با هزینه‌های کمتر و در زمان کوتاه‌تر شناسایی مواد معدنی با کیفیت‌تری حاصل شده. اما برای رسیدن به این اهداف باید سرمایه‌گذاری‌های لازم هم انجام شود.

مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت چندی پیش گفته بود یک عقب ماندگی تاریخی در این زمینه داریم و درباره آن کم‌کار شده است. درصد بالایی از پهنه‌های معدنی کشور مورد اکتشاف دقیق و عمیق قرار نگرفته‌اند با این حال در ایمیدرو ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع پهنه معدنی برای اکتشاف تعریف شده که عملیات ۱۰۰ هزار کیلومتر آن شروع شده است.

طرح‌های جدید اکتشافی، راهگشای معادن

ناصر عابدیان، عضو کمیته اکتشاف خانه معدن درباره لزوم اجرای پروژه‌های جدیدی در حوزه اکتشاف عملیاتی می‌گوید: در دهه‌های اخیر به‌ویژه ۱۰سال گذشته در راه شناخت مواد معدنی با توجه به اکتشافاتی که انجام شده پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته‌ایم.

وی می‌افزاید: از جمله کلیدی‌ترین عملیاتی که در حوزه اکتشاف انجام شده شناخت محدوده‌های متانولوژی و تیپ‌بندی مواد معدنی بوده که از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و راه‌های جدیدی برای عملیات اکتشافی باز شده است.

وی عنوان می‌کند: استفاده از روش‌های جدید اکتشافی باعث می‌شود با هزینه‌های کمتر و در زمان کوتاه‌تر شناسایی مواد معدنی بهتر و بیشتر باشد.

وی بیان می‌کند: با اینکه در سال‌های اخیر پیشرفت‌هایی در حوزه اکتشاف معادن ایجاد شده اما هنوز در بخش سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تامین اعتبارات مشکلات عدیده‌ای وجود دارد به‌ویژه اینکه کیفیت و کمیت پا به پای هم پیش نرفته است.

عابدیان خاطر نشان می‌کند: در ایران دانشجویان زیادی درحوزه معدن تحصیل می‌کنند اما باید دانشگاه‌ها با ارتقای سطح علمی خود با علم روز دنیا پیش گام باشند؛ در واقع باید دانش فنی به نسبت افزایش دانشجویان گسترده‌تر شود تا نیروی متخصص و به‌روزی داشته باشیم.

وی تصریح می‌کند: یک‌سری ابزارها مانند ژئوفیزیک هوایی، و سایر علوم مرتبط می‌توانند به عنوان عوامل اصلی اکتشاف باشند که اگر در این حوزه‌ها پیشرفتی حاصل نشود در حوزه اکتشاف معدنی دچار تنگناهای جدی می‌شویم.

وی با اشاره به بخش سخت‌افزاری اکتشاف می‌گوید: بسیاری از ماشین‌آلات و ابزارهایی که در کشور ما برای بخش معدن مورد استفاده قرار می‌گیرند فرسوده هستند که باید در این حوزه تحولات اساسی انجام‌شده و کارشناسان هم با سیستم‌های نوین آشنا شوند.

عابدیان با اشاره به اعتبارات حوزه اکتشاف می‌افزاید: یکی از عمده‌ترین مشکلاتی که در این حوزه شاهد آن هستیم کمبود اعتبارات لازم است چراکه اکتشاف و استخراج در حوزه معادن نیاز به هزینه‌های فراوانی دارد ولی به دلیل کمبود نقدینگی بسیاری از کارهای اکتشافی نیمه کاره باقی می‌مانند.

وی با اشاره به مشکلات نظام مهندسی معادن ادامه می‌دهد: در سازمان نظام مهندسی معادن باید آیین‌نامه‌ها و قوانین در بخش‌های مختلف تغییر کند و کارشناسان با مطالعات بیشتر بتوانند مشکلات بازدارنده این حوزه را کاهش دهند.

عضو کمیته اکتشاف خانه معدن با تاکید به اینکه بخش اکتشاف نیازمند دانش روز دنیاست، بیان می‌کند: شناخت راه‌های جدید اکتشافی و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند راه‌های جدیدی پیش روی معادن باز کند.

در علم نمی‌توان خودکفا عمل کرد

یک کارشناس ارشد زمین‌شناسی اقتصادی در یک شرکت استرالیایی با اشاره به مشکلات بخش اکتشاف می‌گوید: مشکلات اساسی که در بخش اکتشاف کشورمان وجود دارد این است که نباید خود را یک جزیره تنها ببینیم، هیچ کشوری در دانش و علم نمی‌تواند خودکفا عمل کند زیرا علم و دانش چیز ثابتی نیست، بلکه یک جریان سیال بین مردم دنیاست که باید بین ملت‌ها و کشورها در گردش باشد.

بهمن رشیدی می‌افزاید: چالش دوم این است که دولت کارهای اکتشافی را به سازمان زیرمجموعه خود واگذار می‌کند و این سازمان علاوه بر انجام پروژه‌های اکتشافی به نظارت آنها نیز می‌پردازد در حالی که باید سه وجه اکتشاف که سفارش‌دهنده پروژه، مجری و ناظر است متفاوت باشند و از سه بخش جداگانه تشکیل شوند که کارها به درستی انجام شود.

وی ادامه می‌دهد: این کار روشی ناصحیح بوده و بهتر است کار به‌وسیله یک بخش دولتی سفارش داده شده، مدیر کل امور اکتشافات معدنی بخش خصوصی آن را اجرا و یک بخش سومی بر آن نظارت کند.

رشیدی تصریح می‌کند: مشکل دیگری که در بحث اکتشاف مشاهده می‌شود این است که داده‌های پایه سازمان زمین‌شناسی با فناوری‌های گاه قدیمی گردآوری می‌شوند در حالی که دنیا با آخرین فناوری‌های روز، اطلاعات اکتشافی خود را تکمیل می‌کند. البته در این زمینه سازندگان تجهیزات اکتشافی به‌طور معمول از در اختیار گذاشتن دستگاه‌های جدید خود به کشورهای دیگر امتناع می‌ورزند و دستگاه‌هایی را که قدیمی می‌شود را به کشورهای در حال توسعه می‌فروشند و به دلیل اینکه فاصله زمانی به‌روزآوری فناوری‌های تجهیزات کم است کشورهایی مانند ایران که از بحث تحریم‌ها نیز رنج می‌برند بیشترین آسیب را می‌بینند.

وی اضافه می‌کند: استفاده از تجهیزات قدیمی‌تر باعث می‌شود برآورد اولیه میزان ذخایر با میزان واقعی آن فاصله زیادی داشته باشد و حتی به همین دلیل اکتشاف به نتیجه نرسد چراکه تشخیص داده شده محدوده‌ای که مثلا ۳۰ هزار تن ذخیره واقعی دارد در اصل۳ هزار تن ذخیره دارد بنابراین بهره‌برداری از معدن اقتصادی محسوب نمی‌شود و از حیز انتفاع خارج شود.

رشیدی می‌افزاید: این امر بسیار معمولی است که پروژه‌های اکتشافی در میانه راه متوقف شوند سپس روش‌ها، تجهیزات و داده‌های پایه که ممکن است قدیمی و مخدوش باشند مورد بازنگری و آسیب‌شناسی قرار گرفته و با اطلاعات و داده‌های واقعی کار ادامه پیدا کند.

وی می‌افزاید: نکته دیگر آنکه برای تکمیل زنجیره اکتشاف تا استخراج نیازمند ماشین‌آلات جدید برای استحصال خاک و مواد معدنی کم عیار نیز هستیم چرا که در سال‌های اخیر عیار مواد معدنی اکتشاف شده در دنیا روز به روز پایین می‌آید و استحصال این مواد با استفاده از فناوری‌های روز به صرفه اقتصادی نزدیک‌تر می‌شود.

وی تاکید می‌کند: مهم‌ترین نکته‌ای که برای سرمایه‌گذار خارجی وجود دارد این است که آنها صحبت‌های مسئولان را ملاک کارهای خودشان قرار می‌دهند بنابراین مسئولان باید در این‌باره بسیار دقیق باشند و صبحت‌های خود را با دقت بیشتری بیان کنند و البته ترسیمی درست و واقعی از شرایط روز داشته باشند.

افزایش ذخایر معدنی با استفاده از شیوه‌های نوین اکتشافی

مدیرکل امور اکتشافات معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز می‌گوید: در سال‌های اخیر حوزه اکتشاف ایران، روش‌های جدید و نوینی را به کارگرفته که موجب شده میزان تخریب‌ها کاهش یافته و عملیات ژئوفیزیک زمینی و هوایی گسترده‌تر و در نتیجه حفاری‌ها منسجم‌تر شود.

اسدالله کشاورز می‌افزاید: در بخش ژئوفیزیک هوایی با کشورهایی مانند روسیه، چین و افریقای‌جنوبی مذاکراتی انجام‌شده تا بدین وسیله با ارتباطات بیشتر بتوانیم از دانش فنی کشورهای دیگر هم استفاده کرده و توانمندی‌های کشور را افزایش دهیم.

وی تاکید می‌کند: استفاده از شیوه‌های نوین اکتشافی موجب شده سالانه یک‌میلیارد تن به ذخایر معدنی کشور افزوده شود که با افزایش روش‌های جدید و فناوری‌های پیشرفته می‌توانیم این میزان را افزایش دهیم.

وی تصریح می‌کند: با از بین رفتن تحریم‌ها و تعامل با کشورهای پیشرفته دنیا امکان افزایش فناوری و بهتر شدن شرایط استخراج وجود دارد و می‌توانیم در بخش معدن و محصولات معدنی موفقیت‌های خوبی به‌دست آوریم.
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۹:۱۷
کد مطلب: 24782
 
مرجع : روزنامه گسترش صمت