گروه معادن ساير حوزه ها
 
صنعتی که با خودرو برابری می‌کند؛
حکایت چشمه و تشنه در داستان خاک‌های صنعتی
گروه معادن >ساير حوزه ها - ایران توانسته با تولید انبوه خاک‌های صنعتی در تولید کاشی و سرامیک به مقام چهارم جهانی برسد اما مقام چهارمی ایران بدان معنا نیست که بخش وسیعی از بازارهای جهان را نیز به خود اختصاص داده چراکه خاک‌های صنعتی تولیدی ایران کیفیت بالایی ندارد و از بسیاری از استانداردها هم بی‌بهره است.
به گزارش ماین نیوز، بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند تولید ناخالص ملی کاشی و سرامیک با خودرو برابری می‌کند. با این حال این نیز سرنوشت محتوم خاک‌های صنعتی نیست بلکه روزهای خوب را می‌توان در انتظار این دسته از مواد معدنی دید، مشروط بر اینکه کیفیت تولید افزایش یابد تا محصولات آن در بازارهای جهانی به قیمت مناسب فروخته شود.

خاک‌های صنعتی که به طور عمده در صنعت سرامیک کاربرد دارد، از ظرفیت خوبی در کشور برخوردار است و مطابق آخرین آمار در حال‌ حاضر ۳۵۱ معدن فعال در این زمینه وجود دارد که سالانه ۸ میلیون تن انواع خاک صنعتی از آنها استخراج می‌شود. میزان ذخایر گواهی شده خاک‌های صنعتی نیز بر اساس آمار بیش از ۴۶۰ میلیون تن است.

ماشین‌آلات قدیمی و مستهلک

هادی رحیمی، دبیر کمیته خاک‌های صنعتی می‌گوید: ایران در زمینه تولید خاک‌های صنعتی بسیار غنی است اما متاسفانه در حوزه استخراج آن یک سری مزاحمت‌های محلی، مشکلات و موانع محیط‌زیستی و ماشین‌آلات وجود دارد.

وی می‌افزاید: بسیاری از ماشین‌آلاتی که در معادن ایران به‌ویژه در خاک‌های صنعتی به کار گرفته می‌شود قدیمی و فرسوده هستند به همین دلیل برای تعمیر آنها هزینه‌های زیادی لازم است که این مسئله قیمت تمام شده محصولات را بالا می‌برد.

رحیمی درباره نوسازی ماشین‌ها ادامه می‌دهد: تعداد زیادی از ماشین‌هایی که موردنیاز ماست، تحریم شده‌اند در نتیجه دسترسی و تهیه آنها کار بسیار دشواری است و در سال‌های اخیر ما به جای استفاده از ماشین‌های به‌ روز دنیا از دستگاه‌های چینی استفاده کرده‌ایم که آنها هم مشکلات خاص خودشان را دارند و کمتر مورد قبول معدنکاران هستند.

دبیر کمیته خاک‌های صنعتی تصریح می‌کند: معدنکاران چشم امید دوخته‌اند که هرچه زودتر این تحریم‌ها برداشته شود تا بتوانند با سایر کشورها ارتباط برقرار کرده و از فناوری‌های روز دنیا استفاده کنند.

وی خاطرنشان می‌کند: در حال‌ حاضر یکی از عمده‌ترین مشکلاتی که در معادن ما وجود دارد این است که بسیاری از مواد معدنی فرآوری نشده و بیشتر خام‌فروشی می‌شوند چرا که خریداران ایرانی به دنبال خرید ارزانترین مواد هستند و کمتر به کیفیت مواد اهمیت می‌دهند و این امر باعث می‌شود تولیدکنندگان هم به فرآوری اهمیت ندهند.

وی درباره عمده‌ترین کاربردهای خاک‌های صنعتی بیان می‌کند: عمده‌ترین کاربرد خاک‌های صنعتی در حوزه کاشی و سرامیک است که ایران در تولید کاشی و سرامیک مقام چهارم دنیا را به خود اختصاص داده است.

هادی رحیمی عنوان می‌کند: با اینکه تولید کاشی و سرامیک ایرانی بسیار فراوان است اما متاسفانه از نظر کیفیت اصلا قابل رقابت با سایر کشورهای دنیا نیست و بیشترین صادرات به کشورهای عراق و افغانستان و پاکستان است.

وی اظهار می‌دارد: سایر کشورها به دنبال استانداردسازی و ارائه بهترین محصول هستند تا بتوانند در بازارهای جهانی رقابت کنند اما در ایران بسیاری از تولیدکنندگان کاشی و سرامیک سراغ مواد ارزان می‌روند و همین مسئله به تولید خوب و ایده‌آل ضربه وارد می‌کند.

دبیر کمیته خاک‌های صنعتی درباره قیمت صادرات کاشی و سرامیک می‌گوید: کاشی و سرامیک ایرانی حدود ۴ دلار هر متر مربع در بازارهای جهانی خرید و فروش می‌شود در حالی که کاشی ترکیه بالای ۸ یا ۱۰ دلار به فروش می‌رسد و این نشان می‌دهد که اروپایی‌ها تا چه حد به کیفیت محصولات اهمیت می‌دهند و همیشه دنبال بهترین‌ها از نظر کیفیت و کمیت هستند حتی اگر قیمت آن دو برابر باشد.

وی ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر با توجه به شرایطی که وجود داشت رقابت محصولات ایرانی در بازارهای جهانی بسیار ضعیف بوده که این مسئله به خاطر شرایطی است که ایران در آن گرفتار بوده و چاره‌ای برای فرار از آن نیست.

رحیمی عنوان می‌کند: بسیاری منتظر هستند تحریم‌ها از بین برود تا گشایشی حاصل شود و بتوانند کیفیت محصولات خود را بالا ببرند چراکه کاشی و سرامیک از نظر تولید ناخالص ملی به اندازه خودروسازی سهم دارد.

وی ادامه می‌دهد: در حوزه کاشی و سرامیک حدود ۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری تاکنون انجام و حدود ۷۵۰ میلیون متر مربع ظرفیت ایجاد شده است.

دبیر کمیته خاک‌های صنعتی درباره مشکلاتی که در دریافت تسهیلات بانکی برای خاک‌های صنعتی وجود دارد، خاطرنشان کرد: در گرفتن تسهیلات بانکی بسیاری از فعالان اقتصادی با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند اما مشکل معدنی‌ها بیش از همه است چراکه واحدهای صنعتی می‌تواند سند کارخانه‌های خود را به عنوان وثیقه در بانک‌ها بگذارند اما برای معدنکاران چنین امکانی وجود ندارد.

وی می‌افزاید: صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی بیشتر وام‌های معدنی‌ها را تضمین می‌کند اما باید هزینه‌ای به صندوق پرداخته شود که این مسئله هم مشکلات خاص خود را در پی دارد.

رحیمی تاکید می‌کند: بهره‌برداران معدنی انتظار توجه بیشتر از سوی مسئولان وزارتخانه را دارند تا با رفع تحریم‌ها بتوانند مشکلات خود را رفع و رجوع کنند و در شرایط مطلوب‌تری به بهره‌برداری و تولید انواع محصولات معدنی بپردازند.

صنایع معدنی با ۳ درصد تولید ناخالص ملی

حمیدرضا معصومی، عضو هیأت رییسه کمیته خاک‌های صنعتی خانه معدن ایران می‌گوید: تا پایان سال ۹۲ حدود ۵۰۰ پروانه بهره‌برداری در حوزه خاک‌های صنعتی با ذخیره بیش از یک میلیارد تن، صادر شده است. هم‌اکنون حدود ۳۵۰ معدن فعال در سراسر کشور وجود دارد که بیشتر آنها کوچک تا متوسط هستند.

وی می‌افزاید: حاصل حجم بزرگی از فعالیت‌های معدنی در این معادن، تولید حدود ۸ تا ۱۲ میلیون تن انواع کائولن، فلدسپات، بال‌کلی، سیلیس، بنتونیت و خاک و سنگ نسوز است.

وی خاطرنشان می‌کند: این تولیدات به‌طور تقریبی ۹۵ درصد مواد اولیه معدنی ۱۰۰ کارخانه کاشی و سرامیک، ۶۰ کارخانه کوچک و بزرگ چینی بهداشتی، ۲۰ کارخانه چینی مظروف، ۳۰ کارخانه تولید لعاب و ده‌ها کارخانه تولید محصولاتی نظیر مقره‌ها، سرامیک‌های صنعتی و صنایع نسوز را تامین می‌کند.

حمیدرضا معصومی تصریح می‌کند: ارزش تولیدات خانواده گسترده صنعت سرامیک افزون‌بر ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان است که حدود ۳ درصد تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است (معادل سهم صنعت خودرو) و سهم بخش خصوصی از این صنعت در حدود ۹۰ درصد است.

مدیر کمیته خاک‌های صنعتی خانه معدن ایران اظهار می‌دارد: با وجود سرمایه‌گذاری بیش از هزار میلیارد تومانی در معادن خاک‌های صنعتی، سهم ۳۵۰ معدن از ارزش افزوده صنعت، فقط حدود ۳/۵ درصد است. در حالی که این آمار در سایر کشورهای جهان دست‌کم سهم ۱۵ درصدی دارد.

وی درباره نبود صنعت فرآوری در معادن خاک‌های صنعتی می‌گوید: نبود مدیریت صحیح منابع و وجود رقابت بسیار منفی در بین بهره‌برداران معدنی این بخش از یک سو و فشارها و مشکلات عمومی در بخش معدن کشور از سوی دیگر موجب شده فرآوری مواد این معادن به درستی انجام نشود.

وی خاطرنشان می‌کند: مشکلاتی مانند وجود معارضان محلی و مزاحمت‌های سازمان‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست موجب شده این بخش از معادن کشور و بهره‌برداران آن در معرض ورشکستگی صاحبان معادن و از بین رفتن اشتغال ایجاد شده قرار گیرند.

وی تاکید می‌کند: هم‌اکنون در سطح کشور فقط ۲ واحد فرآوری کائولن وجود دارد که حدود ۳۰، ۲۰ سال پیش با مجموع ظرفیت حدود ۱۰۰ هزار تن احداث شده‌اند.

حمیدرضا معصومی درباره مقابله با مشکلات این حوزه بیان می‌کند: برای مقابله با مشکلات و دغدغه‌های موجود در این حوزه لازم است متولیان توجه ویژه‌ای به این حوزه داشته باشند و راهکارهای مناسبی را ارائه دهند.

وی تاکید می‌کند: سازمان ایمیدرو به مثابه بازوی اجرایی می‌تواند با ورود جدی به موضوع سرمایه‌گذاری و توسعه این بخش (از طریق جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی) به عنوان راهکار میان‌مدت و درازمدت و تشکیل کمیته حمایت از معادن خاک‌های صنعتی در وزارت صنعت و معدن و تجارت و تبادل و هم‌اندیشی با تشکل‌های معدنی مرتبط به نجات این بخش از معادن ایران کمک کند.
تاریخ انتشار : يکشنبه ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۰۱:۱۷
کد مطلب: 24297
 
مرجع : روزنامه گسترش صمت