به گزارش ماین نیوز، این موضوع مشکلات بسیاری برای معادن فعال در این بخش ایجاد کرده است. برخی از فعالان این حوزه معتقدند فعالیت در معادن زغال‌سنگ، هزینه بسیاری به همراه دارد که با وجود کاهش وضعیت پیش‌آمده در بازارهای جهانی، فعالیت در این حوزه دیگر صرفه اقتصادی نخواهد داشت. از سویی دیگر کاهش قیمت‌های جهانی می‌تواند برخی از کشورها را از گردونه رقابت بین‌المللی خارج کند اما در این میان معادن زغال‌سنگ در کشورهای اروپایی با اخذ یارانه دولتی به فعالیت خود ادامه داده و در بازارهای جهانی حضور دارند. ایران نیز با توجه به دارا بودن ذخایر زغال‌سنگ می‌تواند با حمایت‌هایی از سوی دولت حضور خوبی در بازارهای جهانی داشته باشد.
بزرگترین تولیدکنندگان زغال‌سنگ جهانزغالسنگ جزو مواد معدنی با ارزشی محسوب می‌شود که انرژی فراوانی به همراه داشته و کاربرد فراوانی در تامین انرژی کارخانه‌های صنعتی دارد. چین، در ۳۰سال گذشته با بیشترین تولید این ماده معدنی جایگاه نخست تولید زغال‌سنگ در جهان را از آن خود کرده است. از سویی دیگر این کشور لقب بزرگترین مصرف‌کننده زغال‌سنگ جهان را به خود اختصاص داده است. ضمن آنکه چینی‌ها در واردات زغال‌سنگ نیز مقام بزرگترین را از آن خود کرده است. شانکسی، مغولستان داخلی و شین جیانگ بزرگترین استان‌های تولیدکننده زغال‌سنگ در این کشور هستند و بیش از ۸۰درصد از تولیدات برق چین از طریق این ماده معدنی تامین می‌شود. پس از چین، کشور امریکا علاوه بر اینکه دومین کشور تولیدکننده زغال‌سنگ در جهان محسوب می‌شود در جایگاه دومین مصرف‌کننده زغال‌سنگ دنیا نیز قرار گرفته است. وایومینگ، وست ویرجینیا، کنتاکی، پنسیلوانیا و تگزاس بزرگترین ایالت‌های تولیدکنندگان زغال‌سنگ در این کشور هستند. اما کشور هند در میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان زغال‌سنگ در جایگاه سوم قرار گرفته است. ذخایر ثبت‌شده زغال‌سنگ این کشور تا سال ۲۰۱۳م به میزان 60.6 میلیارد تن بوده است. حدود ۷۰ درصد از ذخایر زغال‌سنگ هند در ۴ ایالت شرقی جهارخند، چاتیسگار، اوریسا و بنگال غربی است و آندراپرادش، مادهیاپرادش و ماهاراشترا ایالت‌های تولیدکننده بزرگ دیگر در هند هستند.
در کشور ما نیز، ذخیره قطعی این ماده ۵۵۰ میلیون تن و همچنین ذخیره احتمالی آن ۱۲۰۰ میلیون تن است. از سویی دیگر با توجه به ذخیره قطعی و احتمالی این ماده معدنی، در مجموع ایران از ذخیره یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تن زغال‌سنگ کک شو و حرارتی برخوردار است و فقط ۰/۱ درصد از ذخایر زغال‌سنگ دنیا را در اختیار دارد.
بازار پرالتهاب زغالسنگجایگزینی زغال‌سنگ در برخی از کشورها به‌جای نفت و گاز در تامین انرژی صنایع، اهمیت این ماده معدنی را افزایش داده است به طوری که سازمان انرژی بین‌المللی در گزارشی اعلام کرده است، مصرف زغال‌سنگ در جهان تا سال ۲۰۳۰م تقریبا دو برابر خواهد شد. براساس ارزیابی‌های انجام‌شده، مصرف زغال‌سنگ در کشورهای خارج از مجموعه توسعه‌یافته‌ها تا ۸۱ درصد افزایش می‌یابد. سهم زغال‌سنگ از مجموع انرژی مصرفی جهان از ۲۴ درصد در سال ۲۰۰۳م به ۲۷درصد در سال ۲۰۳۰م افزایش می‌یابد. این موضوع حاکی از آن است که فعالان این حوزه به دنبال افزایش استخراج این ماده معدنی هستند. این در حالی است که بازار جهانی این ماده معدنی این روزها با مشکل کاهش قیمت مواجه شده است، به طوری که قیمت این محصول به پایین‌ترین سطح خود در چند سال گذشته رسیده است و این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی برای فعالیت معادن این حوزه به شمار آید.
براساس مطالعات انجام شده روی بازار جهانی، قیمت‌های زغال‌سنگ مورد استفاده در نیروگاه‌های امریکا، اروپا و آسیا برای چهارمین سال متوالی نزول کرده در حالی که قیمت زغال‌سنگ متالورژیکی که برای ساخت فولاد مورد استفاده قرار می‌گیرد به پایین‌ترین حد در ۳ سال گذشته رسیده است. به گفته تحلیلگران، چالش‌ها برای بازار این سوخت حتی با وجود تعطیلی معادن از آپالاچیا گرفته تا استرالیا همچنان ادامه دارد. البته کاهش قیمت زغال‌سنگ متالورژیکی، می‌تواند منجر به کاهش قیمت تمام‌شده کارخانه‌های فولادی شود که انرژی خود را از طریق این ماده معدنی تامین می‌کردند.
بازار زغال‌سنگ در چین که نخستین تولیدکننده و مصرف‌کننده این ماده معدنی است نیز حال خوشی ندارد. در اواسط دی ماه که مصادف با آغاز سال ۲۰۱۵میلادی است، قیمت کک متالورژی در آسیا افت شدیدی داشت چراکه فروشندگان تخفیف‌های بالایی برای معاملات بازار نقدی دادند تا از موجودی اواخر ژانویه و اوایل فوریه خود بکاهند.
به طور کلی تمامی اخبار حاکی از وضعیت ناخوش بازار جهانی زغال‌سنگ است که می‌تواند بر نحوه عملکرد معادن ایران نیز تاثیرگذار باشد.
فعالیت معادن زغال‌سنگ، طولانی و دیربازدهرییس کمیته زغال‌سنگ خانه معدن ایران درباره وضعیت بازار جهانی زغال‌سنگ، اظهار کرد: با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی در سال ۲۰۱۴م تولید معادن زغال‌سنگ کشور نیز با کاهش مواجه بود، زیرا زغال‌سنگ نیز جزو مواد انرژی‌زا دسته‌بندی می‌شود و قیمت آن پس از کاهش قیمت نفت به پایین‌ترین سطح خود رسید.
محمد مجتهدزاده ادامه داد: در پی افت قیمت جهانی زغال‌سنگ کشورهای تولیدکننده این محصول به ویژه چین، برای بقا معادن تولید در حد نیاز داخلی را حفظ کرده‌اند. این در حالی است که در ایران ذوب‌آهن که تنها مصرف‌کننده بزرگ زغال‌سنگ در کشور محسوب می‌شود، قیمت‌های خرید خود را افزایش نداده است که بتوان هزینه‌های تولید در این بخش را تامین کرد. درنتیجه چنین شرایطی وضعیت سرمایه‌گذاری در حوزه زغال‌سنگ چندان مطلوب نیست. وی درباره پیش‌بینی از وضعیت قیمت‌های جهانی، افزود: کاهش قیمت نفت و رکود در چین بازار نامساعدی در حوزه زغال‌سنگ ایجاد کرده است و متاسفانه هیچ نوع نشانه‌ای برای پیش‌بینی از آینده بازار این ماده معدنی وجود ندارد. در این میان کشور هند به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زغال‌سنگ پیشنهادهایی برای سرمایه‌گذاری در معادن زغال‌سنگ ایران ارائه داده است اما افت قیمت در بازارهای جهانی می‌تواند بر این پیشنهاد تاثیرگذار باشد.
مجتهدزاده درباره این موضوع اظهار کرد: تمایل حضور چین در معادن زغال‌سنگ ایران چندین‌بار شنیده شد اما تا به امروز اقدام جدی در این زمینه دیده نشده است. با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی و نبود مکانیزم‌های واگذاری مناسب در کشور بعید می‌دانم درحال‌حاضر سرمایه‌گذاری جدیدی در این زمینه انجام شود.
رییس کمیته زغال‌سنگ خانه معدن ایران، تصریح کرد: سرمایه‌گذاری در حوزه زغال‌سنگ، سرمایه‌گذاری بلندمدت است و معدن باید ۱۵ تا ۲۰سال در اختیار سرمایه‌گذار قرار بگیرد، زیرا فعالیت در معادن زغال‌سنگ فعالیتی بلندمدت و دیربازده است.
مجتهدزاده مهم‌ترین اقدام در شرایط موجود را افزایش قیمت‌های داخلی برای بقای معادن زغال‌سنگ دانست و افزود: در صورت کاهش قیمت‌ها استخراج از معادن دیگر صرفه اقتصادی ندارد و صاحبان معادن نمی‌توانند برای فعالیت‌های خود وام دریافت کنند.
بقای معادن اروپایی بسته به یارانهمدیرعامل شرکت سامان سوادکوه نیز درباره وضعیت بازار جهانی زغال‌سنگ اظهار کرد: هرچند افت قیمت در بازارهای جهانی بر فعالیت معادن کشور تاثیرگذار بوده اما نمی‌توان این تاثیر را در حد زیادی دانست. علی بابا فارابی با اشاره به فعالیت برخی از معادن در کشورهای اروپایی، افزود: عاملی که باعث بقای این معادن در شرایط فعلی شده است، پرداخت یارانه از سوی دولت این کشورهاست. درواقع این موضوع به ادامه فعالیت این معادن در شرایط موجود کمک می‌کند زیرا اگر معادن یارانه‌ای از سوی دولت دریافت نکنند مجبور به تعطیلی خود خواهند بود. وی ادامه داد: نکته مهم در شرایط فعلی این است که با توجه به نزول قیمت‌ها در بازار جهانی نباید کیفیت زغال‌سنگ استخراجی و سطح ایمنی در این معادن کاهش یابد. باید این نکته را در نظر داشته باشیم که ایمنی در فعالیت معادن زغال‌سنگ حرف نخست را می‌زند.
زغال‌سنگ
