گروه معادن زغال‌سنگ
 
ناکامی ارز مبادله‌ای در واردات زغال‌سنگ
گروه معادن >زغال‌سنگ - معادن زغال‌سنگ موجود در کشور به دلیل دامپینگ چینی‌ها در بازار زغال‌سنگ با مشکلات فراوانی مواجه شده‌اند و برخی از آنها در آستانه تعطیلی هستند.
 
به گزارش ماين نيوز، در واقع دامپینگ جهانی باعث شده مصرف‌کننده داخلی به واردات بی‌رویه زغال‌سنگ روی آورد اما دولت در نظر دارد با ممنوع کردن واردات این محصول با ارز مبادله‌ای از تولیدکننده داخلی حمایت کند. این در حالی است که فعالان حوزه زغال‌سنگ با استقبال از این اقدام آن را درمانی موقت می‌دانند و معتقدند حمایت‌های تعرفه‌ای دوام چندانی ندارد و برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی واردات با ارز مبادله‌ای باید به‌طور کل ممنوع شود زیرا حمایت‌های تعرفه‌ای تنها زمینه افزایش قاچاق را فراهم می‌کند.

روزگار پر تنش زغال‌سنگ

گاهی دولت برای حمایت از تولیدکننده داخلی و کاهش واردات بی‌رویه، حمایت‌های تعرفه‌ای و ممنوع شدن واردات با ارز مبادله‌ای را در دستور کار قرار می‌دهد که هریک از آنها خصوصیات ویژه‌ای دارد. هرچند حمایت‌های تعرفه‌ای از صنایع مختلف می‌تواند در کوتاه‌مدت به رشد و توسعه آن صنعت کمک بسیاری کند اما شاید ادامه چنین روندی منجر به کاهش رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی شود و همین موضوع با کاهش سودآوری به ضرر تولیدکننده تمام شود.

به همین دلیل ممنوع شدن واردات با ارز مبادله‌ای کمک بیشتری به توسعه تولیدات داخلی می‌کند. امروز رقابت در بازارهای جهانی بسیار سخت شده است به همین دلیل برخی از فعالان در صنایع مختلف تلاش می‌کنند با کاهش قیمت‌های خود مشتری بیشتری در بازارهای جهانی به‌دست آورند. در واقع اعمال سیاست دامپینگ در بازار برخی از مواد و محصولات معدنی به خوبی قابل مشاهده است. دامپینگ در بازار فولاد یکی از اصلی‌ترین مشکلات این صنعت به‌شمار می‌رود که از سوی چین اجرا شده اما با توجه به اینکه این کشور در نظر دارد جایگاه نخستین قدرت اقتصادی جهان را از آن خود کند، تصاحب بازارهای مختلف برایش بسیار بااهمیت است. البته به گفته برخی فعالان حوزه زغال‌سنگ، این کشور در بازار زغال‌سنگ نیز اقدام به دامپینگ کرده است.

کاهش قیمت زغال‌سنگ در بازارهای جهانی باعث شد برخی از مشتریان ایرانی به واردات این محصول روی آورند به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود در صورت ادامه چنین روندی ایران در سال ۱۳۹۵ جزو عمده‌ترین واردکنندگان زغال‌سنگ خواهد بود. این موضوع می‌تواند در کاهش سرمایه‌گذاری در صنعت زغال‌سنگ نیز اثرگذار باشد و این در حالی است که ایران ذخایر خوبی از این ماده معدنی در اختیار دارد که بهره‌برداری از آنها می‌تواند در افزایش نقش معدن در اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد.

این صنعت از اواسط سال ۸۶ تا پایان سال ۸۸ با رکود مواجه شد اما دولت در این زمان با ممنوع کردن واردات زغال‌سنگ، مشتریان را مجبور به خرید از داخل کشور کرد. هرچند تا سال ۹۲ با افزایش خرید ذوب‌آهن تولید در این حوزه با کمی افزایش مواجه شد اما کاهش مجدد قیمت‌های جهانی و اقدام برخی از کشورها به دامپینگ در بازار زغال‌سنگ، فعالیت معادن زغال‌سنگ ایران را با مشکل مواجه کرد. در اواخر آذرماه رییس کمیته زغال‌سنگ خانه معدن ایران با بیان اینکه صنعت زغال‌سنگ ایران رو به افول است از دولت خواست تا حمایت‌های لازم از این بخش را در دستور کار قرار دهد.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت چندی پیش اظهار کرد: به‌منظور حمایت از فولادسازان، واردات زغال کک شو با ارز مبادله‌ای ممنوع شده و با ارز آزاد انجام می‌شود، همچنین برای حمایت از معادن زغال‌سنگ و ذخایر موجود در کشور اگر لازم باشد، واردات زغال‌سنگ را هم فقط با ارز متقاضی در دستور کار قرار خواهیم داد.

وی با اشاره به سختی کار در معادن زغال‌سنگ و با بیان اینکه درحال‌حاضر اگر ۱۰۰ نفر را برای اشتغال در معادن زغال‌سنگ استخدام کنیم، تمامی آنها به تونل نروند، افزود: زغال‌کارانی که به حرفه خود علاقه‌مند هستند، باید تلاش کنند و انگیزه‌شان را برای این کار از دست ندهند. درواقع این تصمیم کمک بسیاری به حفظ حیات معادن زغال‌سنگ و کارگرانی که در چنین شرایط سختی کار می‌کنند، خواهد کرد اما برخی افراد معتقدند حمایت‌های تعرفه‌ای چندان دوام ندارند و باید در بلندمدت برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای حمایت از صنایع در نظر گرفته شود.

ایران، کشوری با بیشترین متوسط تعرفه

رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با اشاره به ممنوع‌شدن واردات زغال‌سنگ با ارز مبادله‌ای، گفت: برای حمایت از تولیدات داخلی پیشنهاد من این است که به هیچ وارداتی ارز مبادله‌ای داده نشود، درواقع هر شخصی که می‌خواهد واردات انجام دهد این کار را با ارز آزاد انجام دهد، درنتیجه این کار افزایش واردات کاذب از بین خواهد رفت. ممنوع‌شدن واردات با ارز مبادله‌ای بهترین حمایتی است که دولت می‌تواند از تولیدکننده داشته باشد.

مجیدرضا حریری بیان کرد: هرچند تعرفه نوعی ابزار حمایتی است اما نباید از افزایش آن حمایت شود. ایران با متوسط تعرفه ۲۶/۶درصد، پس از کشور باهاما بیشترین تعرفه را در اختیار دارد. درنتیجه با افزایش تعرفه‌ها بازار را به‌دست قاچاقچیان واگذار می‌کنیم و نمی‌توانیم آن‌طورکه باید از تولیدکننده و واردکننده قانونی حمایت کنیم.

وی در ادامه افزود: ایجاد تعرفه واردات در کالای واسطه و مواد موردنیاز برای تولید کمی پیچیده است، به‌عنوان مثال ایجاد تعرفه در واردات زغال‌سنگ نباید به صورتی باشد که تولیدکننده داخلی آسیب ببیند، باید قبل از وضع تعرفه نیاز بازار، هدف از وضع تعرفه و... به‌طور کامل بررسی شود.

حمایت اصلی، اصلاح قیمت است

بدون شک اجرای این دستور نقش مهمی در توسعه فعالیت معادن زغال‌سنگ ایفا می‌کند. افزایش واردات زغال‌سنگ یعنی به صدا در آمدن زنگ خطر برای تعطیلی معادن این حوزه و در پی آن بیکاری ۸۵۰۰نفر در بخش خصوصی و به همین میزان در بخش دولتی نیز افراد شغل خود را از دست داده و به جمعیت بیکاران اضافه می‌شوند.

دبیر کمیته زغال‌سنگ خانه معدن ایران اظهار کرد: با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی در بازار زغال‌سنگ و دامپینگ ایجاد شده از سوی چین، ممنوع شدن واردات زغال‌سنگ با ارز مبادله‌ای اقدامی ضروری است. درحال‌حاضر کشور چین برای نخستین بار و به منظور حفظ فعالیت معادن زغال‌سنگ خود، تعرفه وارداتی وضع کرده است.

محمد مجتهدزاده افزود: در صورتی که در آینده قیمت‌های جهانی زغال‌سنگ افزایش یابد بازگشت فعالیت به معادنی که امروز کار خود را به دلیل افزایش واردات متوقف کرده‌اند دشوار خواهد بود، درنتیجه اقدام امروز دولت در جلوگیری از واردات زغال‌سنگ با ارز مبادله‌ای به موقع بوده و کمک بزرگی به این حوزه می‌کند.

وی در ادامه بیان کرد: هرچند درحال‌حاضر تولید زغال‌سنگ در کشور پاسخگوی نیاز بازار داخلی نیست اما از سوی دیگر واردات بی‌رویه این محصول در پی دامپینگ ایجادشده در بازار منجر به از دست رفتن بازار شده است و دیگر فعالیت معادن زغال‌سنگ توجیه اقتصادی به همراه ندارد. دبیر کمیته زغال‌سنگ خانه معدن ایران با اشاره به حمایت‌های تعرفه‌ای در حوزه زغال‌سنگ اظهار کرد: با حمایت تعرفه‌ای، بازار در شرایطی قرار می‌گیرد که مصرف‌کننده به‌ویژه در حوزه ذوب‌آهن قیمت خرید از تولیدکننده داخلی را افزایش دهد و همین موضوع منجر به اقتصادی شدن فعالیت معادن زغال‌سنگ می‌شود.

مجتهدزاده تاکید کرد: حمایت‌های تعرفه‌ای و ممنوع شدن واردات زغال‌سنگ با ارز مبادله‌ای، حمایتی موقت محسوب می‌شود به همین دلیل اصلی‌ترین دولت باید اصلی‌ترین حمایت را در اصلاح قیمت‌ها داشته باشد زیرا در صورتی که قیمت‌ها اصلاح نشود اقدامات دیگر نتیجه چندانی به همراه ندارد.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۴۴
کد مطلب: 20747
 
مرجع : روزنامه گسترش صمت